Deel van oude kaart uit 1645, met daarop de lokatie Bynderen met eromheen getekend fruitbomen

Aha, niet alleen in Egmond, ook (of misschien beter: juist) in Brabant is er een abdij met een pomologische geschiedenis. De abdij (er rest slechts een opgravingsplek en materiaal uit de archieven) was te vinden in Helmond-Noord, waar tegenwoordig een gracht de plek van de voormalige abdij markeert .
Voor de vraag wat de Binders Soet dan voor appel was of is, bood het oude standaard-werk, "de Knoop" heldere informatie.
De Binder-Soet staat in de lijst van appelrassen uit de periode rond 1760. Maar Knoop verwijst naar de Zoete Holaart. Daar treffen we diverse andere namen bij aan: Zoete Holaert. Holaert. Binder-Zoete. Kaneel-Zoete.
Uiteindelijk komen we op een pagina met tekst uit het grote boek. Deze pagina, de auteursrechten zullen inmiddels toch wel verlopen zijn, staat hieronder afgebeeld.

Mooier nog, de "Knoop" geeft zelfs een mooie prent van de Holaart (met dank aan de internetweergave hiervan door de NPV).

De nieuwsgierigheid was nog steeds niet bevredigd. Op dus naar de Pomologia Batava van Noort, uit 1830. Helaas, dood spoor. Gelukkig is er ook nog S. Berghuis, De Nederlandsche boomgaard. dl. 1: Appels, 1868
Daar staat over de Zoete Holaart alias de Gorinchemse Graauwe het volgende: "Afkomst niet meer bekend; waarschijnlijk in de omstreken van Gorinchem ontstaan, van daar de naam de 'Zoete Holaart', welke door KNOOP is beschreven en afgebeeld, doch komt niet overeen met bovengenoemde. De syn. Binderzoete en Kaneel-zoete, welke KNOOP aan de Holaart toevoegt, behooren niet tot deze soort, dit zijn beide andere. De 'Süszer Holaart', in het Handbuch, I, S. 63, beschreven, is, volgens berigten van den heer OBERDIECK, gelijk aan onze Witte of Blanke Zoete.)"
De klomp van uw redacteur begon de eerste scheuren te vertonen. Spraakverwarring? Onze grote pomologen van weleer in een Babylonische spraakverwarring? Elk deel van ons kikkerlandje zijn eigen Holaart?

Snel de plaat van de Holaart in “Berghuis” onder de loep gelegd.

Nu begon de klomp van uw redacteur toch echt te breken. Dit was inderdaad echt een andere appel!
Inmiddels was de herontdekker van de Binders Soet in Helmond getraceerd. Herman van den Broek. Helaas had deze goede man nog geen klompbandje voor uw redacteur klaarliggen. Wel had hij de boodschap dat een boek over de Binders Soet in voorbereiding had. En dat er inderdaad de nodige spraakverwarring al gebleken was. Het boek zou vooral over de historische aspecten gaan. Maar de pomologische aspecten zouden zeker niet vergeten worden.
Het lijkt het beste de zoektocht naar de kwaliteiten van de Binders Soet voorlopig maar te staken. En de broedende Helmondse schrijvers niet in hun werk te storen. Maar niet dan nadat afgesproken was dat het verschijnen van het boek, eind 2006, aanleiding zou zijn voor een diepgaander reportage over deze (?) oude vrucht.
Herman was in ieder geval zo vriendelijk een tijdelijk klompbandje te leveren. Hij stuurde mij de onderstaande foto. Volgens hem dé Binders Soet. Ik geloof hem. Kenmerkend voor de Binders Soet zijn volgens hem, maar hij meldt er gelijk bij dat anderen pomologischer onderlegd zijn, de asymetrische vorm en de rode strepen.
Ik zal in zijn boek komend jaar toch met spanning de ontrafeling van de vragen rond de Binders Soet tot me nemen. Ook uw belangstelling is hopelijk alvast gewekt.