Zo bevat dit artikel het verslag van de vondst van twee stokoude perenbomen in rivierenland, waarvan de eigenaar stellig vertelde dat het de Haantjespeer en de Discuspeer betrof. Aangezien de eigenaar eerder al juiste naam voor twee andere op zijn erf aanwezige stokoude bomen had gegeven (Dubbele Flip ofwel Beurré de Mérode, Nouveau Poiteau, Knolpeer, Ossekop ) gebruik ik de door hem gegeven namen voor de hiernavolgende speurtocht. Deze namen had mijn oude perenvriend weer gehad van diens vader en die weer…

Die speurtocht zal moeten volgen, omdat er althans op Internet en daarop raadpleegbare pomologische literatuur geen Discuspeer te vinden is en slechts één ras met de naam Haantjespeer die ook als Westfries te boek staat en alleen boven het Noordzeekanaal verondersteld wordt voor te komen.

De Haantjespeer uit Rivierenland

Er zal geen mens zijn die de leeftijd bereikt die onderstaande boom heeft. Ons past dus bescheidenheid. We zijn slechts jonkies in vergelijking met wat u hieronder ziet…. Ik nodig u uit zijn bast nader te bekijken. Een enkele foto biedt daartoe de mogelijkheid.

Van deze Haantjesperen zijn de onrijpe valexemplaren gefotografeerd. Dit is ook gedaan om een beeld te krijgen van hoe rijpe exemplaren er uitzien. Op de foto hieronder is alleen rechts een “vers, goed” exemplaar gefotografeerd. De peer heeft iets weg van een Knolpeer, qua schil. Maar de rode gloed onderscheidt de vrucht nadrukkelijk van de Knolpeer. Volgens de eigenaar zouden rijptijd en gebruik min of meer overeenkomen met die van de Knolpeer. In september is het een stoofpeer, die vlot overgaat in een handpeer die vlot melig is. We zullen hierop terug komen.

B) De Discuspeer

Laten we gelijk in huis vallen met een plaatje van de vrucht in close up.

Vervolgens zoomen we in op het blad.

Het lukt niet om de meest interessante details van het blad op de foto te zetten. Wat je hier niet goed kunt zien is: de bladnerven vanuit de hoofdnerf zijn erg “bibberig”. In ieder geval is te zien dat –anders dan bijvoorbeeld bij de hier eerder getoonde “Rivierenlandse” Haantjespeer – de nerven erg moeilijk te zien zijn.

Pas nu, in bovenstaande foto wordt duidelijk waarom de Discuspeer Discuspeer heet. Daarvoor moet het oog zich richten op de rechterpeer, met de kelk naar de kijker gericht.

Nota Bene: de gele peren zijn “valperen”, bewust gefotografeerd ten einde een indruk te krijgen van de peer als deze rijp is.

Wie in het voorbijgaan een boom met Discusperen ziet, denkt waarachtig dat er een soort schijven hangen. Discus = schijf (net als een damschijf; vergelijk Discuswerpen). Ik moet toegeven dat toen ik voor het eerst deze perenboom zag, ik dacht de meest platte peren ooit te zien. Schijn bedriegt, althans ten dele. De peer gaat bij de kelk meteen en fors de breedte in. In combinatie met de nadrukkelijk zichtbare kelk oogt de peer daadwerkelijk als discus, als schijf dus. Zoals blijkt uit de naamgeving ben ik niet de eerste die in deze val getrapt is. Soms is de natuur zo mooi vernuftig……….

De gekleurde peren = valfruit

Hoe verder?

Deze peren lenen zich voor onderzoek door gerenommeerde pomologen die al jaren in het vak zitten. Dit zal in september, als de peren (bijna) rijp zijn, moeten gebeuren.

Dan moet onomstotelijk vastgesteld worden dat de Noord-Hollandse Haantjespeer (de Westfries) een ander ras is dan de vermoedelijk in hert rivierenland ooit geteelde, hier gepresenteerde Haantjespeer. De eerste is volgens mijn informatie eind juli/begin augustus rijp. De Rivierenlandse Haantjespeer is pas in de (verre) loop van september uit de hand eetbaar, is mij gezegd.

Dan, in september, zullen op deze webstek de bevindingen en foto’s van volgroeide rijpe vruchten gezet worden.

Wie meent de redactie aan nadere informatie te kunnen helpen, is welkom bij pomobas@wxs.nl